در روزگار جنگ و دلهره های پس از آن و بیم و امیدهایی که به آن مبتلاییم؛ شعر، نوعی پناه و التیام است. امید مهدی نژاد هم از آن خوب هاست. این مجموعه ی کوتاه را دیروز خواندم. تَه کتاب چند شعر راجع به اهل بیت علیهم السلام دارد که بسیار زیباست و شعرش برای مولا امیرالمومنین روحی فداه، معرکه است. بخوانیدش. حالتان بِه میشود.
مرزبندی را فراموش نکنیم. مرزبندی خیلی چیز مهمی است. با آنی که با ظلم همراه است، با آنی که ظلمِ بزرگ اسرائیل علیه مظلومان را نمی‌بیند، با آن نویسنده و هنرمند و مداح و آخوندِ ساکت و...حتما مرزی داشته باشیم! آدمی که همه را قبول دارد و همه را تایید میکند و...احمق و بُله تشریف دارد. من به لحاظ طبعم، آدمی دشمن نساز و همه را راضی کن بودم. الان نیستم. البته رشحاتش در من هست کم و بیش. اما یادم هست از شهادت حاج قاسم با خیلی ها مرزبندی کردم. داستان بلوای ۱۴۰۱ هم هکذا. وجود مبارک رهبرِ حکیم هم یک عاملِ مرزبندی ام بوده و هست. و حالا جنگ با اسراییل هم. با آن ساکت ها و ترسوها و دهان و قلم و هنر و حنجره غلاف کرده ها حتما مرزبندی کنیم. راحت دور بریزید. چیزی از شما کم نمی‌شود!
خار در چشمِ مولا و تیغِ ماهی در روحِ ما!
خوانده های کودکی و نوجوانی از ذهن آدم براحتی نمی‌رود. اشعار هم همین طور. حتی فحش و بی ادبی ها هم! یک داستانی در سن راهنمایی خواندم که همیشه در ذهن دارم. داستانِ نوجوانی مودب و مهربان به نام علی( تردید دارم البته ولی مهم نیست) که هم نسبت به پدرومادر مودب و مهربان بود و هم هوای خواهر کوچک ترش را داشت. روزی ناهار ماهی می‌خورند. استخوان کوچکی توی گلوی علی گیر میکند. نه پایین می‌رود و نه در می آید! پدر علی را آن استخوان کوچک توی گلو در می آورد. گلوش زخم میشود. غذا نمی تواند بخورد. آب هم به سختی. خُلقش تنگ میشود. اخلاقش بد. به پدرومادر بی احترامی میکند و با پرخاش و بداخلاقی خواهر کوچولویش را به گریه می‌اندازد. کار که بیخ پیدا میکند؛ پدر، علی را می‌برد دکتر. دکتر با پنسِ کوچکی استخوانِ بدقلقِ لعنتی را بیرون می‌کشد و علی را راحت میکند. پدر به علی میگوید: علی دیدی که یک استخوان کوچکِ ماهی چطور تو را از این رو به آن رو کرد؟ دیدی تو این یکی دو روز چطور بی صبری کردی و با خواهرت نامهربان شدی و با ما؟؟ علی حرفی نداشت و شرمنده بود.
بعد پدر گفت اما من یک علی میشناسم که ۲۵ سال استخوان در گلو و خار در چشم داشت؛ اما صبر کرد و از کوره در نرفت و نامهربان نشد! آن علی بیشتر از ۲۵ هزار روز صبر کرد و تو یک روز هم صبر نکردی! استخوان در گلوی آن علی چه بود و تیغِ کوچک ماهی در گلوی تو کجا؟
بله این داستان غالبا در ذهنم هست و از کودکی تا به امروز با من همراه بوده. نتیجه گیری با خودتان رفقا.
اما چقدر کم و کوچک و تُرد و نازک و شکننده و لوس و کم طاقتیم که تیغ های کوچکی گلو و روح و شخصیت ما را می خراشد!
کیف کِشی یا نوشتن؟
دم آن دسته از حزب اللهی ها و انقلابیهایِ وطن دوست که این روزها در کنار دیگر گروه های فکری در فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با نوشتن و قلم از ایران دفاع می کنند گرم، دم همه مدافعین وطن از همه گرایشها در این عرصه گرم، ولی عجیب است! تعداد نیروهای حزب للهی تاثیر گذار در شبکه ها نسبت به انبوه جمعیتِ مومن، باورمند و تحصیلکرده که همه چیزشان را مدیون انقلاب و ایران هستند بسیار اندک است و کم، بی تردید در همین شهر قم بیش از سی تا چهل هزار طلبه تحصیلکرده متاهل حضور دارند، طبیعتا همسرانشان هم باید از قشر تحصیلکرده و اهل مطالعه جامعه باشند یعنی بیش از شصت و حتی هفتاد هزار نفر که احتمالا اهل فکر و دغدغه هستند، ولی اهل قلم، تبیین و تبلیغ موثر با ابزارهای مدرن نیستند، مخصوصا این روزها که جامعه بیش از هر زمانی به حضورشان نیاز دارد ولی خبری از آنها نیست. منظور از حضور و فعالیتِ تبیینی در فضاهای مدرن این نیست که آنها در گروهای طلبگی یا هیئتی و ... کلیپها و مطالب دیگران را برای هم دیگر منتقل یا کپی پیست و یا استوری کنند، منظور این است که متنهای تولیدی و برآمده از درونشان، توجه بخشی هرچند محدود از بدنه عمومی جامعه را به خود جلب کند و بر آنها تاثیر بگذارد، ولی دریغ! نه آنکه نخواهند بلکه نمی توانند، البته وظیفه توانمندسازی و ترغیب این قشر که انصافا امکانی کم نظیر برای جمهوری اسلامی و ایران در عرصه تبیین هستند نهادهایی چون سازمان فلان و معاونت فجازی و رسانه ایِ فلان مکانِ قم و تهران است اما افسوس که به آنها امیدی نیست، چرا که میزان صلاحیت و لیاقت بعضی از مدیرانشان به چرب زبانی و سابقه کیف کِشی با حفظ قیافه دیوانسالارانه شان بر می گردد، از این رو هیچ ایده ای برای اینکار ندارند، بسیاری از آنها خودشان هم می دانند جایگاهشان تزئینی بوده و البته به فکر ارتقایش هستند از این رو همچنان کیف کشی می کنند. خدایا ایران و فرهنگش را از دست کیف کشها نجات بده.
مهدی کرد فیروزجایی
نکِش آقا نکِش!
با عُموم کارهای حسن روح الامین موافق نیستم! نه از روی حسادت و بخل و پُزِ روشنفکری و ژِست نقادی! بلکه معتقدم هر شنیده ای و هر صحنه ای را روی بوم آوردن و به آن عینیت بخشیدن؛ نه هنر است و نه لازم. مگر می‌توان صدیقه ی طاهره ای را پشت در کشید؟ مگر زینبِ در بند و علیِ اکبرِ اربا اربا، کشیدن دارد؟ مگر اصلا باید آن فضای ذهنیِ من به وضوح و ظهور و شمایلِ عینی برسد؟
آقای روح الامین هرچه را شنیدی تصویر نکن لطفا. برو کنایی و تلمیحی و حاشیه ای و گذرا نقاشی کن.
ولی این دو قابش را با دنیایی از حرف و درد و گریه و... دوست دارم. دمت گرم حسن آقا
سیبی و دو آینه
در مقامات و مناقب عارفان فره مند
خیلی با این کتاب حالم خوب بود. هم در روزهای جنگ و هم شب های عزای حسینی، جرعه جرعه میچشیدمش. منی که اصلا کتاب امانت نمی‌گیرم و تا کتابِ دلخواهم را نخرم و به خانه نیاورم؛ آرام نمی نشینم؛ بیست روز یک ماهی شد که این کتاب را از دوستی امانت ستاندم و خواندم و پس دادم! شرح حالی و خاطراتی و نکته هایی از عارفانِ کاردرست تاریخ عرفان و تصوف. بزرگانی همچون:
اویس قرنی
حسن بصری
حبیب عجمی
مالک دینار
بایزید بسطامی
ابراهیم ادهم
فضیل عیاض
بشر حافی
جنید بغدادی
حلاج
شبلی
ابوسعید ابوالخیر و...
تصوف آلوده به تلبیس ها و بازی ها و دکان داری هایی در طول تاریخ شد و الان هم این صوفی و دراویشِ فعلی، غیر از بحث این کتابند! با آن فرقه کاری ندارم. اما شرح احوالات و ریاضات این عرفا خواندنی است و برای ما بی سلوک ها و بی ریاضت ها و بی برنامه ها؛ لازم. شاید هم واجب.
هر کس به فراخورِ ضعف و عقب ماندگی خود در وادیِ سیرِ الی الله، خوب است چنین کتاب هایی را نیم نگاهی لاقل بیندازد.
این کتاب مختصر را در همین روزهای جنگی خواندم. برای آشنایی با مقدمات و کلیات سیر و سلوک الی الله یکی از بهترین و جامع ترینِ کتاب هاست. البته سخت فهم است و خواندنش حوصله و دقت میخواهد و شاید هم دوباره خوانی. این کتاب مورد توجه آیت الله قاضی و علامه طباطبایی بوده است و پاورقی های خوبی از علامه طهرانی دارد.
و ناگهان به خودمان آمدیم و دیدیم دیگر عاشوراهایمان آن عاشورای گذشته نیست! آن عاشورای بی لبخند. بی که لب به آب بزنیم. عاشورای غش کردن در روضه ی ظهر و گودال! عاشورای سینه های سنگین و تنگِ شامِ غریبان! ناگهان افتادیم توی یک عاشورای تر و تمیز و اتو کشیده ی مدرن. دلم برای آن دسته های پابرهنه و گِلِ روی سر و شانه ها تنگ شد!
خوب یا بد، آدمی نیستم که عُموم رفقا را فراموش کنم. معمولا ولو در مجازی سراغشان را می‌گیرم، حتی اگر سالها ندیده باشم شان. این روحیه اگر مذموم یا ممدوح باشد برای من ضررها و مخاطرات و آسیب ها هم البته کم نداشته! این روحیه برخاسته از تبار یا تربیت یا ژن یا کودکی یا تاثیر دوستان یا مطالعات و یا هر چه که باشد؛ در من هنوز زنده است. البته کم جان تر از گذشته. چندی پیش یکی از رفقای خوب و صمیمی را بعد از ۱۸ سال دعوت کردم منزل. با همه ی صمیمیت و برادری با همه ی باهم بودن ها در نوجوانی و جوانی، ولی ۱۸ سال بود که ندیده بودیم همدیگر را. خودمان هم از این دوری متعجب بودیم! در مورد رفقای نزدیکتر البته تکلیفی دیگر دارم و از حال و احوال شان غافل نیستم. از میان آنها هم خب به طور طبیعی با تعدادی رابطه ای روزانه دارم. عنایت اقبالی که_ بدون اغراق_ مجموعه ای از تلاش و خستگی ناپذیری و محبت و ادب و...هست؛ تا مرز شهادت رفت و ماند! سخت ترین روزهای من بود. بوضوح در خودم دیدم که طاقت داغش را ندارم. گریه ها کردم. حالم بد بود. تصور روزهای بدون او برایم سخت و مبهم بود. حالا اما مانده. هرچند ما را بلاتکلیف گذاشته. ولی فعلا رو به بهبودی است! دعایش کنید. رفقا هرکس گفت که من تنها زندگی میکنم؛ حرفش را باور نکنید. آدمی تنها نیست و بی دوست و رفیق و بی ارتباطات اجتماعی می پوسد و چروک و مانده میشود. هرچند خودش خبر نداشته باشد. قدر همین دوستی ها را بدانیم. بِداریم رفقایمان را. عهده دارِ بی کس و کارها باشیم. همه ی ما در معرض مرگ و نیستی و رفتن هستیم. نشود که رفقا بروند و حسرت بخوریم. تا بجنبیم؛ فرصتمان تمام شده. من به شوخی و جدی به خدا گفته ام که بعد از سلامتی عنایت چیزی از تو نمیخواهم. خدایا اگر عنایت ماند، من را ببری راضی ام. من نباشم ولی امثال عنایتِ بدردبخور، سالها بمانند..
آنهایی که دست اندرکار تشییع امروز بودند و طراحی تریلی های حامل پیکر شهدا به عهده شان بود؛ دقت کردم و دیدم فهم و سواد فرهنگی بالایی دارند. تریلی کودکان شهید در جلو بود و تزئین تریلی ها و چینش تابوت ها هر کدام تابعِ یک معنایی بودند. آنها از همین فرصتِ تشییع هم برای انتقال پیام استفاده کرده بودند. دست شان را میبوسم.
آن وقت ها که شهید عبدی و شهید سیفی را سال ۱۳۷۷ در قطعه ی پنجاه دفن کردند؛ آن جا آن قطعه تقریبا خالی و متروکه بود. بعدها و در جریان بحث دفاع از حرم، بسیاری ها از شهدای مدافع، آن جا آرام گرفتند. فردا هم سردارِ پرافتخارمان حاجی زاده میهمان آن خاک معطر است. حالا قطعه ی پنجاه قطعه ی مهمی است. قطعه ای شاخص. مثل آسمانی پُر از ستاره. حالا پاتوقِ شب جمعه های عاشقان است. من هم دوست دارم اگر شهید شدم در قطعه ی ۵۰ به خاک بروم. تا یار که را خواهد.
وقتی رفیقم کتاب همیشه مربی را به سردار حاجی زاده داده بود؛ ایشان گفته بود: بگو نویسنده ی کتاب بیاد ببینیمش. قرار بود بروم پیشش. جنگ شد و سردار رفت...
این روزها هیچ کاری کوچک نیست! آدم‌های توانمند بسیاری را میشناسم که به دلیل روحیه‌ی #کمال_گرایی عمری را به مُعطّلی گذرانده‌اند. آنان دست به هر کاری که بردند، نتیجه را مقایسه کردند با نمونه‌ی برتر آن و ناامید شدند. لذا زمانی نگذشت که دست از تلاش کشیدند و شدند حسرت‌بَر! غرض این‌که این روزها می‌بینم خیلی‌ها که احساس می‌کنند باید حرکتی انجام بدهند، به دلیل همین کمال‌گرایی افراطی نمی‌توانند قدم از قدم بردارند. تصور آنان این است که یا کاری نکنیم، یا که باید کارستان باشد! ضروری است به این گروه از هم‌وطنان تذکر داد که آنچه در ذهن دارید، به‌دست نیامدنی است در این زمان کوتاه. پس بیایید برای غلبه بر این روحیه، دست به #کارهای_کوچک_و_خُرد بِبَرید؛ حتی کارهای بسیار کوچک و بسیار خُرد! (و البته که در شرایط حاضر هیچ‌کاری خُرد و ناچیز نیست!) فداکاری فقط بذل جان نبوده و نیست. حتی بخشیدن یک صندلی در مترو به شخصی کم‌توان، می‌تواند احوال جمعی کوچک را مُتحوّل کند! و بعد اگر دنبال کنیم این جمع خوشحال را از مترو تا خیابان و کوچه و خانه، خواهیم دید که چه معجزه‌ای شده! پ.ن: چند روز پیش به دوستی گفتم این گل‌های پراکنده را ببین در این دشت؛ هر یک قُوت یک جاندار است! و مجموع این گل‌ها و آن جانداران، #حیات جاری در این دشت را شکل می‌دهند.
علی اصغر عزتی پاک
در خبرها آمده بود: سردار مجید خادمی فرمانده سازمان اطلاعات سپاه پاسداران شد.
بببینید سپاه یک نهاد جالب و عجیب و در عین حال افتخارآفرین است در نوع خود... ذخیره دارد برای روز مبادا. انگار تیم الف و ب و حتی ج داشته باشد! در خبرها خواندم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تا ده رده فرماندهی در سطوح بالا در نظر گرفته است. این کم مطلبی نیست. اما مجموعه های فرهنگی و تربیتی و هیئات چی؟ آنها در خیلی موارد؛ قائم بر فرد و تک محور هستند. راس مجموعه نباشد؛ تنه و بدنه ی مجموعه هم دچار ریزش و تزلزل میشود. گردش نسلی و تربیت جایگزین؛ مشکل حادّ مجموعه های فرهنگی است. آیا ما برای همین یکی دو سالِ بعد؛ جایگزینی برای سخنران و مداح و مربی مجموعه ها داریم یا نه؟ افراد نیمکت نشینمان را چیده ایم؟
کاش از سپاه یاد بگیریم!
سرنوشت آدم‌ها یک کتاب عجیب و خواندنی است. کسی چه می‌داند کجا و روی کدام خاک خونش می‌ریزد و تنش به خاک می افتد؟ عمری سپرِ بلای سیدحسن در لبنان باشی و عاقبت بدون او، در خاک ایران بهمراه پسرت شهید شوی! آن هم بدست پلیدترین های عالَم که صهیونیست‌ها باشند!
شهادتت مبارک ابوعلی
بچه که بودم دعوایی بودم. با هم سن و سال‌های خودم دائما گلاویز. از گنده ها میترسیدم. اما یک بار دو بار که دلم را به دریا زدم و با بزرگتر از خودم زد و خورد کردم؛ تمام شد. ترسم ریخت! دیدم ته ماجرا همین حد است.
نوجوان بودم و خیلی خجالتی و کم حرف! باورتان میشود؟ آب می‌شدم در جمع. یکی دو بار که در جلسات حرف زدم و آب دهان قورت دادم و رنگ عوض کردم؛ همه چیز تمام شد. حالا در میان جمع و جمعیت اگر زیاده روی در صحبت نکنم هنر کرده ام!
صل داستان هم همین است. فرموده اند خودت را بینداز داخل آنچه ازش می‌ترسی. یکبار که به آب بزنی و چند قلپ آب هم بخوری؛ دیگر ترست ریخته! ب
گذار آمریکا بیاید. بگذار گلاویز شویم. می‌زند و می‌خوریم و میزنیم و می‌خورد.
بگذار آن گزینه ی نهایی روی میز؛ یک بار برای همیشه تمام شود.
بگذار با تمام ایمان و اعتقاد و حیثییت و زورمان را با این گنده لاتِ مدعی دربیفتیم تا بفهمیم که هیچ پُخی نیست!
بفهمیم که ابرقدرت خداست.
بگذار بگذریم از آن ترسِ موهومِ درافتادن با آمریکا.
به خدا که این جنگ و بزرگتر از این جنگ، عینِ نعمت است. نمی‌بینی که همین حالا هم یک عده زیرِ سایه ی جنگ دارند حسابی قد میکشند؟
بگذار آمریکا بیاید.
بگذار با او گلاویز شویم. ب
گذار نترسیم.
بگذار مردانه بایستیم جمجمه مان را به خدا بسپاریم.
بگذار شهید شویم.
در این روزهای جنگی، کتاب بخوانیم یا نه؟ کارهایمان را دنبال کنیم یا محو اخبار جنگ شویم؟ بهرحال کهکشان نیستی را که قبل از جنگ دست گرفته بودم، تمام کردم. کتاب مفصلی راجع به احوالاتِ کوهِ توحید و قله ی سلوک عرفانی، آیت الله سیدعلی قاضی طباطبایی. کتابی داستانی و شیرین و پر از درس های کمیابِ معنوی و سلوکی و عرفانی. کتابی لازم و واجب برای هرکس که میخواهد راهی بسوی عالم بالا پیدا کند.
از آن داغ هایِ همیشگی و فراموش نشدنی.
حسن طهرانی مقدمِ زمانه ی ما
حیف
ما چرا عابرِ پس کوچه ی عادت شده ایم؟
دورافتاده ز دامان شهادت شده ایم؟
شهادت دو فرمانده ی گمنام
خیلی تلخ بود این خبر دیروز اتفاقی عکس سردار محقق و پای مصنوعی اش را می‌دیدم. شب خبر شهادتش آمد. حقیقتا تلخیِ این شهادت ها براحتی از کامِ ما نخواهد رفت. ما هنوز برای سیدحسن نصرالله عزاداری نکرده ایم! همه ی غم ها و گریه ها را انباشت کرده ایم برای وقت دیگر.
«اگر اینها مبارزه نمیکردند، این دشمن می‌آمد داخل کشور، ما باید اینجا در کرمانشاه و همدان و بقیه‌ی استانها با اینها میجنگیدیم و جلوی اینها را میگرفتیم.» (۵ بهمن ۹۴) این بخشی از سخنان حکیمانه‌ی رهبری است که یک دهه پیش در دفاع از فداکاری مدافعان حرم و محور مقاومت بیان شد؛ در حالی که در آن دوران، غربزدگان و عناصر ضد انقلاب در رسانه‌های خود علیه این صحبت‌ها موضع‌گیری می‌کردند و این منطق دفاعی را به تمسخر می‌گرفتند. امروز صحت این پیش‌بینی را نه‌تنها در شهرهای مرزی بلکه فراتر از آن، در *قلب پایتخت و محله‌های تهران - از سعادت‌آباد و کامرانیه تا شهرآرا، محلاتی، اقدسیه و لویزان* - به عینه مشاهده کردیم و دیدیم چگونه دشمن وحشی به خانه‌های مسکونی حمله‌ور شد.
پژمان عرب
تهران خلوت شده. دیروز خروجی های تهران افتضاح بود. حداقل از تهران به کرج را که خودم شاهد بودم. پمپ بنزین ها هم شلوغ. نانوایی ها هم کمی شلوغ. کم نیستند آنها که احتمالا بخواهند توی این شرایط، تهران نباشند. کم نیستند کسانی که ترس و واهمه دارند و... رفقا این ها این رفتارها کاملا طبیعی و انسانی است. زمان جنگ تحمیلی هم که مردم انقلابی تر بودند؛ همین بساط ها برپا بود. تازه عده ای هم رفتند خارج تا غبار جنگ بخوابد و بعدش برگردند. من این هیجان و کنش مردم و خروجشان از منطقه ی خطر را تقبیح نمیکنم. جان دوستی و حفظ زن و بچه و...از غرائز آدمی است. ما خانوادگی پیشنهاد خارج رفتن نداشتیم، ولی پیشنهاد شمال رفتن را با قوت رد کردیم!
