کتاب ضربان ذات

 

قدیم ها ما بودیم شعر. شعر بود و ما. چقدر تبادلِ تک بیت داشتیم در پیامک ها. یادش بخیر! فضای مجازی که آمد، شعر هم رفت و دیگر پیدایش نشد. ما هم کم شعر خواندیم و تحویلش نگرفتیم. شعر حکمت است. به ذهن روشنی و گیرایی می دهد. زبان شعر گویاتر از بقیه است. الحمدلله پیشرفت شعر در این دهه ها خیلی خوب بوده. کم نیستند لابد رفقایی که مثلا اشعار فاضل نظری و برقعی و ...یا اشعار آئینی سهرابی و لطیفیان و....را دنبال می‌کنند. "ضربان ذات" یک مثنویِ عاشورایی جمع و جور است که به علاقمندان این کارها، توصیه اش میکنم. از انتشارات‌ کتاب نیستان و اثر طبع بلند استاد قربان ولیئی. کتابچه ای که با حوصله و دقت می توان ظرف بیست تا سی دقیقه مطالعه اش کرد. سراپا درس و معرفت این جزوه.

جویبار است هرچه می‌بینی/رهسپار است هرچه می‌بینی.

شورِ موسیقیِ حیات است این/ ضربانِ ظهور ذات است این.

رهنورد ِقیامتِ جان شو/ جام آتش بنوش و ویران شو.

نامِ جان پرورِ خدا، آه است/ سرّ تاثیر اسمِ الله است.

راه وهم است و هیچ حائل نیست/ عشق را منزل و مراحل نیست.

گریه کن بر صحیفه ی چرخان/ بر سر نیزه رفتنِ قرآن.

منفصل بود سر، ولی در وصل/ اسمِ مشتق رسیده بود به وصل.

خاک نه، کربلا خرابات است/ جلوه گاهِ تجلی ذات است.

سر ندارند و سروری این است/ مشی عشاقِ حیدری این است.

فلسفه در 30 روز

 بخش های عمده ی این کتاب را خواندم. کوتاه و ساده است و کسانی که علاقمند به فلسفه هستند می‌توانند از این کتاب شروع کنند. فلسفه در واقع نوعی فعالیت است. اندیشیدن و تفکر انتقادی درباره ی مسائل کلیِ بنیادی. فعالیتی که همه ی انسانها می‌توانند در آن شرکت داشته باشند. فلسفه یعنی عشق به حکمت و دانایی. فلسفه‌ یک جستجو است و مسیر آن را پرسش ها تعیین می کنند. ادعای بسیار جسورانه ی فلسفه این است که زندگی ای که با تفکر عقلانی از طریق پرسش ها سپری شود، رضایت بخش تر، غنی تر و سعادتمندانه تر است. فلسفه کاری است که از ما می‌خواهد تا قدمی بزنیم و ذهن مان را از تیرگی و آشفتگیِ گرفتاری های روزمره پاک کنیم. من فکر میکنم آنها که کار تربیتی می‌کنند و با نوجوان جماعت، سر و کار دارند، از فلسفه ناگزیرند. یا بهتر بگویم از فهم و تلقی فلسفی نسبت به انسان. بهرحال در کار فرهنگی و تربیتی، ما با نوعِ انسان سروکار داریم. پس فلسفه به کارمان می آید.

 

کتاب مسافر ملکوت

هیچ کتابی را قبل از خواندن به خاطر طرح جلد یا ناشر و نویسنده نمی توان قضاوت کرد. کتاب "مسافر ملکوت" نوشته ی آقای سیدحمیدمشتاقی نیا؛ مطالبی عجیب و دور از ذهنِ ما از طلبه ی عارف و شهید محمدزمان ولی پور داشت. شما و من با مقایسه ای بین خودمان و آن بچه های رزمنده های دهه ی شصت، مخصوصا آنها که ریاضت و دقت و سیر و سلوکی داشتند؛ احساس فاصله ای عمیق می کنیم. ان شاالله که شما فاصله تان زیاد نباشد‌. من که به کل دورم از وادی آنها. شهیدِ این کتاب، انسان والای مجهول القدری است که راجع به او کم شنیده ایم. ان شاالله شما دنبال کنید و چیزهایی بیابید. کتاب را انتشارات شهید کاظمی چاپ کرده است.

کتاب ماه غمگین ماه سرخ

ماه غمگین، ماه سرخ را آقای رضا جولایی برای میرزاده ی عشقی، شاعر آزادی خواه زمانه ی بر سر کار آمدن رضاخان نوشته. کتابی در حال و هوای روزگار بعد از مشروطه. بیشتر کتاب های جولایی در همان دوران پرسه می‌زند. چرا که او معتقد است زمانه ی ما بسیار شبیه دوران مشروطه است! قلمش عالی و توصیفاتش هم قوی و داستان هایش جذاب است. البته مناسب نوجوان ها نیست. قلمش در توصیف روابط، گاهی بی پروایی و عریان گویی هم دارد. اما بهرحال آن وجهِ قوی رمان، نمایاندن شخصیت ها و تحلیل حال و هوای آدم هاست. کاری که از هنرهای دیگر بر نمی آید. رُمان در شناختن شخصیت و روحیات و تردید و شک و نفرت و کینه و مهر و ....آدم ها، هنرِ موفق تری است. کتاب را نشر چشمه چاپ کرده است.

 

کتاب بلندبالا

 

از روی تعریف یکی از دوستان رفتم و بلندبالا را خریدم. می‌گفت یک سر و گردن از کتاب های همردیف خود بالاتر است. خب البته به نظرم این طور نبود. اما کتاب خوب و جالب و شسته و رُفته ای بود. من علاقه به دیار سیستان و بلوچستان دارم. حالا شهیدِ این کتاب هم از زابل و زاهدان بود. عباسعلی خمری ده سوخته از عناصر فرهنگی و رزمی سپاه که در کربلای ۵ آسمانی شد. آدم عجیبی که فقط ۲۳ سال داشته هنگام شهادت. ۲۳ سال که اصلا در ذهن ما سن به حساب نمی آید، سنِ پختگی و شهادت این خوب ها بوده. شهید عبدی ۲۲ ساله بود. شهید سیفی ۱۹ سال. شهید خلیلی ۲۱ سال و...

 شهید این کتاب حقیقتا الگوی خوبی برای این روزهاست. نگاه به تفاوت زمانه ی آنها با این زمانه نکنید. روح و سبک و همت و عشق آن ها الان به کار ما می آید. در این کتاب راجع به برخورد با منحرفین، عشق به همسر و بچه ها، جدیت در مسئولیت ها، ایمان به انقلاب، تلاش برای محرومین، شهادت طلبی، ادب و حیا و...خاطرات خوبی آمده است. به درد نوجوان ها هم خیلی می‌خورد. کار خوبی از انتشارات سوره ی مهر

کتاب اعتراف

اعتراف کتاب کوچکی است از تالستوی. تالستوی را به خاطر آثار کم نظیرش مثل جنگ و صلح، آناکارنینا و... پیامبر نویسندگان نامیده اند. کارهایش خواندنی است. اعتراف هم داستان خروج او از اعتقاد به خدا و ایمان و مذهب و رجوع دوباره ی او به ایمانِ مذهبی است. کتاب با این سوال که زندگی چیست و چه معنایی دارد شروع می شود و بعد در صفحات متعدد اشاره به این دارد که زندگی جز شرّ چیز دیگری نیست! اما در ادامه معنای دیگری از زندگی را می یابد و... مقایسه ی تالستوی بین ایمان و اعتقاد طبقه ی روشنفکر و نویسنده با ایمان طبقات عامی و فرودست بسیار جالب است. نوشته ای صریح، کوتاه و خواندنی. به نظرم بد نیست اگر دچار چنین سوالاتی هستید که اساسا این زندگی چیست و به چه درد می‌خورد و وقتی قرار است بمیریم و خاک شویم؛ پس این همه تلاش و کار و امید برای چیست و سوالات دیگر، این کتاب کوچک از نشر گمان را که در رده ی کتاب های فلسفی‌ و تجربه ی زندگی چاپ شده است را بخوانید.

کتاب عزیز زیبای من

خیلی خوب این کتاب. هنوز ناگفته ها از حاج قاسم بسیار است. خوبیِ این کتاب این بود که سری به داخل خانه ی حاج قاسم و تعاملات او با فرزندانش زده است. درس آموز است. برای تربیت و تعامل با بچه ها و نوه ها ، کتاب حرف های خوبی دارد. سه روز آخر عمر شهید و آن لحظات فوق العاده و استرس آور و البته مهیب و جانخراش به خوبی در کتاب منعکس شده است. کتاب ساده است اما یک گیرایی و نمک خوبی دارد. من فکر میکنم با "عزیزِ زیبایِ من" چند پله به حاج قاسم نزدیک و به او علاقه مند تر شوید. من که این طور بودم و البته بعد از خواندن این دست کتاب ها، غم و افسردگی ام هم چند برابر می‌شود. فهم و تصور این فاصله ی بعید و عجیب ما با آن‌ها، غم و غصه هم دارد. فکر کنم خواندن کتاب راجع به شهدا برای من یکی خوب نباشد. افسرده ام می‌کند.

 

 

پیری مثل عاشقی

محمدعلی موحد می‌گوید: «پیری مثل عاشقی است، تا تجربه‌اش نکنی آن را نمی‌فهمی». اما گویا پیری چندان او را آزار نمی‌دهد و با لحظه‌های دشوار آن کنار آمده است. کنارآمدن یعنی خوکردن به ضعف‌ها و قوت‌های بدن در دوران کهن‌سالی. واژه عجیبی است کهن‌سالی: «این فصل دیگری‌ست که سرمایش از درون درکِ صریحِ زیبایی را پیچیده می‌کند». امروز ۱۰۰ سالگی آقای موحد است. شاعر. ادیب. نویسنده. عرفان پژوه. تاریخ نگار. حقوقدان و... عمری هم اگر قرار است داشته باشیم کاش مثل چنین کهن مردانِ با خاصیت، باشد. یا که در جوانی خوب و شهیدانه برویم. خدایا در کل به ما رحم کن. هم حالا و هم اگر قرار است به روزگار پیری و موسپیدی و زوالِ زندگی برسیم

#محمد_علی_موحد

 

فراتر از آب و نان

‌فراتر از آب و نان! گاهى رنج تو، رنج نان و آب و کرایه خانه و وق وق سگ و بى‌خوابى شب و بوق ماشین و لجبازى بچه‌هاست.گاهى از این فراتر مى‌روى و مى‏‌‌بینى که نان و آب دیگرى هم بار توست و مسؤولیت توست. دورترین آدم در دورترین نقطه‏‌ها به تو ربط دارد. تو در دنیاى رابطه‏‌ها هستى. اگر آنجا یک نفر وبا بگیرد، این وبا به سراغ تو هم مى‏‌آید و تو را هم مى‌سوزاند و با این ارتباط تو را هم در بر مى‌گیرد. اینجاست که غم تو دیگر غم نان و آب خودت نیست، که خودِ تو بزرگ شده و با آگاهى تو از رابطه‌ها وسعت گرفته و بارت را سنگین کرده است. کسى که مى‌داند در دنیاى رابطه‌ها زندگى مى‌کند، نمى‌تواند بى‌تفاوت بماند. پایه‌ى مسؤولیت همین نکته است. چیزى که به من مربوط نیست، من مسؤولش نیستم، ولى اگر فهمیدم با من رابطه دارد، نمى‌توانم بى‌تفاوت بگذرم و این است که مى‌سوزم و این است که دردم زیاد مى‌شود و بار نسل‌ها بر شانه‌ى من سنگینى مى‌کند. گاهى از این هم فراتر مى‌روى که مسؤولیت تو فقط مسؤولیت نان و آب نیست، هر فکر خالى، هر قلب خالى، هر روح خسته و خالى هم که باید سرشار و پر شود با تو رابطه دارد و نمى‌توانى بى‌تفاوت بمانى! اینجاست که بار تو و درد تو تنها درد خودت نیست، درد نان و آب وآش نیست، که تو با همه‌ى وجود خودت و با همه‌ى ابعادِ وجودِ دیگران مربوطى، پس مسئولى، پس در فشارى و همراه درد و رنج.

استاد علی صفایی حائری

 #تطهیر_با_جاری_قرآن جلد دوم| ص ۷۸

کتاب امروز و دگر روز و سوم روز

حتما اسم تذکرة الاولیاء عطار نیشابوری را شنیده اید. این کتابِ امروز و دگر روز و سوم روز؛ گزیده ی خوب و کوتاهی است از تذکرة الاولیاء به همت نویسنده ی توانا آقای داود غفارزادگان از انتشارات کتاب نیستان. یک حال خوبی دارد اوصاف اولیاء و عارفان و سالکان که بهبود و تسکینی برای حالِ خرابِ ماست. البته دست یابی به شکل و نوع ریاضت و سلوک آنها به نظرم در جهان مدرن و جدیدی که ما برای خودمان ساخته ایم؛ از محالات است تقریبا. اما خب تلنگر بسیار خوبی دارد این دست کتاب ها. " سلامت در تنهایی است". " معرفت آن است که در خود ذره ای خصومت نیابی". " نگه داشتن زبان، بر خلق سخت تر است از نگه داشتن درم و دینار". "شادیِ صافی در دنیا نیافریده اند". "عارف آفتاب صفت است که بر همه ی عالم بتابد".