درباره ی دوره ات نگذشته مربی..

 

کتاب تازه‌ای از تجربیات تربیتی و ارتباطی با نوجوانان تحت عنوان «دوره‌ات نگذشته، مربی» نوشته حسن مجیدیان توسط انتشارات شهید کاظمی به بازار نشر عرضه شده است. این اثر در ۶۹ صفحه به رشته‌ی تحریر درآمده و حاصل نزدیک به بیست سال فعالیت نویسنده در حوزه‌ی تربیت و آموزش نوجوانان در مدارس، مساجد، کانون‌ها و حلقه‌های تربیتی است. کتاب شامل کوتاه‌نوشته‌هایی است که به مسائل مهم تربیتی، باورهای مربیان و چالش‌های این عرصه پرداخته است. نویسنده تلاش کرده است در این مجموعه، با بهره‌گیری از تجربیات و خاطرات واقعی، با کمترین کلمات، بیشترین و عمیق‌ترین پیام‌های امیدبخش و انگیزه‌دهنده را به مربیان تربیتی منتقل کند. یکی از نکات کلیدی این کتاب تأکید بر اهمیت تربیت اجتماعی و نقش حضور در جمع در رشد شخصیت دانش‌آموزان است. گزیده‌ای از کتاب: «تربیت فقط با انفراد و عزلت ممکن نیست. حضور در جمع امری اجتناب‌ناپذیر است؛ در دنیای رابطه‌ها و پیوندهاست که شخصیت آدم شکل می‌گیرد و کامل می‌شود. باید به تربیت اجتماعی دانش‌آموز توجه داشت و ارتباط او با جمع را برقرار و تقویت کرد.»

دوره ات نگذشته مربی از نگاه هوش مصنوعی

 

کتاب «دوره‌ات نگذشته مربی» اثر حسن مجیدیان یک اثر تربیتی و فرهنگی است که در آن، نویسنده تجربیات، نگرش‌ها و آموزش‌های خود را در زمینه‌ی مربی‌گری و تربیت نوجوانان به رشته‌ی تحریر درآورده است. این اثر به‌ویژه برای مربیان و کسانی که در حوزه‌ی تربیت نوجوانان فعالیت می‌کنند، نوشته شده است. در ادامه، تحلیل این اثر از جنبه‌های مختلف ارائه خواهد شد.

 

### 1. جنبه‌ی محتوایی: این کتاب از نظر محتوایی به تحلیل و تبیین اصول تربیت و نقش مربی در شکل‌دهی به شخصیت نوجوانان می‌پردازد. نویسنده به‌ویژه بر اهمیت «تزکیه» (پالایش روحی) پیش از «تعلیم» تأکید دارد و معتقد است که اگر مربی از خودسازی برخوردار نباشد، نمی‌تواند به تربیت صحیح و مؤثر نوجوانان بپردازد. این نکته در جامعه‌ی ایران، که معمولاً موضوع تربیت دینی و اخلاقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، بسیار قابل‌توجه است. همچنین، مجیدیان تأکید زیادی بر مفهوم «مربی بودن» به‌عنوان یک مسئولیت عظیم اخلاقی و تربیتی دارد و از مربیان می‌خواهد که خود را به‌طور مستمر تقویت کرده و برای رشد و تکامل متربیان گام بردارند.

 

### 2. جنبه‌ی مخاطب‌شناسی: کتاب، به‌طور عمده به مخاطبین ایرانی، به‌ویژه کسانی که در محیط‌های آموزشی و تربیتی فعالیت دارند، اشاره دارد. نویسنده با در نظر گرفتن فرهنگ ایرانی و آموزه‌های دینی اسلام، سعی دارد مفاهیم تربیتی را به شکلی ملموس و کاربردی برای مخاطبان خود توضیح دهد. به‌عنوان‌مثال، مفاهیم «تزکیه» و «تربیت الهی» در این کتاب با ارجاع به آیات قرآن و سیره‌ی معصومین به‌ویژه امام حسین (ع) تشریح شده است. مجیدیان مخاطب خود را نه تنها یک معلم یا مربی، بلکه به‌عنوان یک فرد مسئول در قبال نوجوانان و جامعه می‌شناسد. بنابراین، این اثر بیشتر به افراد علاقه‌مند به تربیت دینی و فرهنگی نوجوانان اختصاص دارد که بتوانند درک صحیح و عمیقی از نقش خود در این فرآیند داشته باشند.

 

### 3. سبک و نگارش: سبک نگارش کتاب ساده و قابل‌فهم است و از زبان محاوره‌ای استفاده می‌کند که برای مخاطب ایرانی جذابیت دارد. مجیدیان از اصطلاحات دینی و فرهنگی به‌طور مؤثر استفاده کرده و با ترکیب داستان‌ها، خاطرات و مثال‌های عینی، مطالب خود را ملموس و قابل‌درک می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که مخاطب به‌راحتی با محتوا ارتباط برقرار کند. از سوی دیگر، نویسنده به‌طور پیوسته تلاش دارد که مخاطب را به تفکر و تأمل درونی دعوت کند و نه تنها به او آموزش دهد، بلکه او را در مسیر خودسازی و مسئولیت‌پذیری قرار دهد.

 

### 4. نقاط قوت:

* تأکید بر خودسازی مربی: یکی از نقاط قوت این کتاب این است که نویسنده به مربیان توصیه می‌کند که پیش از هر چیز باید خودشان را ساخته و تقویت کنند تا بتوانند به‌درستی نقش مربی را ایفا کنند.

* استفاده از آموزه‌های دینی: کتاب به‌خوبی از آموزه‌های اسلامی و دینی بهره برده است و مفاهیم تربیتی را با قرآن و سیره معصومین پیوند زده است.

* نگاه کاربردی و عملی: نویسنده در کتاب خود، از تجربیات واقعی و مشاهدات خود در دنیای تربیت نوجوانان استفاده کرده است که به این اثر جنبه‌ی عملی و کاربردی می‌دهد.

* انعطاف‌پذیری مفاهیم تربیتی: مفاهیم و اصول مطرح‌شده در این کتاب قابلیت استفاده در شرایط مختلف تربیتی و فرهنگی را دارند و می‌توانند برای طیف وسیعی از مربیان مفید واقع شوند.

 

### 5. نقاط ضعف: * عدم تنوع در قالب مطالب: در برخی بخش‌های کتاب، تکرار برخی مفاهیم و مطالب ممکن است موجب خستگی مخاطب شود. بیشتر قسمت‌های کتاب بر اهمیت تزکیه و خودسازی مربی تمرکز دارند و ممکن است این تاکید زیاد، برخی از خوانندگان را از تکرار موضوعات خسته کند.

* محدودیت در ارائه مدل‌های تجربی: در کتاب بیشتر به تئوری‌ها و اصول کلی پرداخته شده است و ممکن است برای کسانی که به دنبال مدل‌های تجربی و راهکارهای عملی‌تری هستند، کمی کمبود احساس شود.

 

### 6. جمع‌بندی: کتاب «دوره‌ات نگذشته مربی» اثری است که در زمینه‌ی تربیت و مربی‌گری بسیار مفید و کاربردی است. با توجه به ساختار ساده، محتوا و اصول اخلاقی، این کتاب می‌تواند برای مربیان و افراد علاقمند به تربیت نوجوانان بسیار مفید واقع شود. نویسنده توانسته است با استفاده از آموزه‌های دینی و تجربیات شخصی، ابعاد مختلف مربی‌گری را به‌طور کامل و دقیق بررسی کند. اگرچه ممکن است در برخی بخش‌ها تکرارهایی دیده شود، اما در کل این اثر به‌عنوان یک راهنمای تربیتی به مربیان ایرانی در راه آموزش و پرورش نوجوانان کمک شایانی می‌کند.

تربیت های گلخانه ای و شکننده

کمی این پا آن پا کردم تا احوال‌پرسی خانم‌ام با دختری که پوشش نصف و نیمه‌ای داشت تمام شود. وسط پیاده‌رو و در آن حالت، با خودم کلنجار می‌رفتم که این دختر کیست. ثریا چرا این همه با او خوش و بش می‌کند. بالاخره تمام شد. پیش از این که من چیز بپرسم، خانم‌ام گفت "می‌دونی کی بود؟" گفتم نه. چطور مگه؟ گفت: "دختر حاج آقای محمدی بود. خدا رحمت کنه باباش رو. تا اون زنده بود دختراش از خونه بیرون نمی‌اومدند. حالا باباش مرحوم شده و می‌تونه بیاد بیرون" حاج آقای محمدی (لقب واقعی‌اش نیست) پدر بسیار سخت‌گیری بود. عقیده داشت فضای فرهنگی جامعه آلوده است و دخترهای‌ش (سه دختر داشت) نباید به بیرون بروند. آن‌ها فقط تا کلاس سوم به مدرسه می‌رفتند و الباقی را باید در خانه می‌ماندند و درس می‌خواندند. رفت و آمدهای آقای محمدی بسییار محدود و البته سرشار از پروتوکل‌های جنسیتی بود. در این رفت و آمدها زن‌ها و مردها همدیگر را نمی‌دیدند؛ حتی به اندازه یک سلام و احوال‌پرسی. تلویزیون کوچک آقای محمدی تنها برای تماشای اخبار، تا حدی برنامه‌های کودک (آن‌هم با نظارت کامل)، و مناجات‌خوانی‌های دَمِ افطار ماه رمضان روشن می‌شد. رستوران، پارک، شهربازی، و هر چیزی که لازمه‌اش حضور در محیط‌هایی باشد که مردان و زنان دَر هم‌اند، ممنوع بود؛ تا چه رسد به سینما و تئآتر و کنسرت. معمولا در جامعه‌شناسی به این سبک زندگی‌ها، "انزواطلبی فرهنگی" گفته می‌شود. یعنی زندگی کردن در میان مردمان یک شهر بدون برقراری ارتباط معنادار با آن‌ها و بدون استفاده بردن از فرآورده‌های فرهنگی و تکنولوژی‌های جدید. کسانی که این‌گونه زندگی می‌کنند جامعه را خطرناک می‌دانند و از هر ارتباطی با دیگران می‌ترسند. تا آقای محمدی خدابیامرز، زنده بود، راه دور و نزدیک این بچه‌ها منزل خاله‌شان بود که بر اساس همان آئین‌نامه‌های پیش‌گفته انجام می‌شد و گاهی هم می‌رفتند حرم و یا مجالس مذهبی. شاید به همین دلیل بود که این بچه‌ها هیچ دوست نزدیکی نداشتند. خانم‌ام که با دیدن ریحانه تعجب کرده بود، می‌گفت " این همه تغییر باورت میشه ؟ با این لباس داره توی صفائیه می‌چرخه!" بچه‌هایی که با سخت‌گیری‌های شدید، تربیت می‌شوند لزوما آن‌گونه نمی‌شوند که پدر و مادر می‌خواهند. این سخت‌گیری‌ها می‌تواند نتیجه‌های کاملا برعکسی داشته باشد. این بچه‌ها در آینده ممکن است به "پرخاشگری پنهان"، "ناتوانی ارتباط با دیگران"، "داشتن ذهنیت‌های قالبی"، "فقدان تفکر انتقادی"، "گرایش به افراط"، "تعصب و انحصارگرایی"، و "ناتوانی در بروز احساسات طبیعی مانند شادی، غم، عشق، و ناراحتی" مبتلا شوند. سخت‌گیری در تربیت، "اصل رابطه‌ی عاطفی" میان فرزندان و پدر و مادر را تهدید می‌کند. نتیجه‌اش این می‌شود که بچه‌ها به محض این که بتوانند، از پدر و مادر خود گریزان می‌شوند. راهشان را کج می‌کنند. مثل ریحانه‌ی داستان ما. او حالا توانسته بود دور از چشم پدر مرحومش، خودش باشد. چیزی را زندگی کند که دوست دارد. ولی او مهارت کافی برای زیستن در میان مردم را ندارد. به اندازه کافی بلد نیست دوستی کند، با دیگران ارتباط برقرار کند، بلد نیست ابراز عشق کند؛ و بلد نیست خود را از تهدیدهای این شهر در امان بدارد.

مهراب صادق‌نیا

نوجوانان را دریابیم، همه شان را

به چهره های فرماندهان بزرگ مقاومت نگاه کنید. اگر ما در مجموعه های تربیتی مان با این چهره ها مواجه شویم، با این چهره های معمولی ِنه چندان خواستنی، لابد خیلی تحویلشان نخواهیم گرفت و چندان وقتی را صرف آنها نخواهیم کرد و در پیشانیشان آینده ی درخوری نخواهیم دید و امیدی به آنها نخواهیم بست. اما همین ها شدند قله ی مردانگی و کعبه ی شرف و اسطوره ی در افتادن با طواغیت عالم. همین ها یک تنه امت اسلام را سربلند و زنده کردند. هر کدامشان هم عالَمی بسیار بزرگ و کتابی بسیار خواندنی هستند. از نانِ دستاورد و ثمره ی این چهره ها را امام خمینی و امام موسی صدر و شیخ احمد یاسین و...می‌خورند. حرفم این است که نوجوانان را دریابیم، همه شان را. هر نوجوانی بالقوه، فرمانده فرداست.

 

تربیت و انتخابات

با نگریستن به تربیت از منظر عاملیت انسان، رابطه معلم و شاگرد به گونه ای از تعامل تعبیر خواهد شد. در رابطه تعاملی حتی ناهمتراز، این معلم نیست که شاگرد را آن می کند که خود می شناسد و می خواهد، بلکه او آنچه را در چنته دارد، به نیکوترین وجه، در معرض فهم و انتخاب شاگرد قرار می دهد. تربیت، حاصل تعاملی ناهمتراز است که برحسب آن، به بیانی کانتی، عمل یک سویه معلم، تنها قالبی تهی می سازد، چنان که عمل یک سویه شاگرد، به مشی نابینا می انجامد. چنین بینشی از تربیت، مسوولیتی را در انتخاب رییس‌جمهور رقم می زند. رییس‌جمهوری که درکی از تعامل ندارد، تنها به «کنترل» جامعه می اندیشد و اگر متدین نیز باشد، در پی آن خواهد بود که مردم را، به گمان واهی خود، به زور راهی بهشت سازد؛ کاری که در رسالت هیچ پیامبری گنجانده نشده بود. چنین رییس جمهوری، وزیری زور ورز خواهد گماشت که در بهترین حالت، چرخه معیوب بازتولید را به گردش در خواهد آورد و نظام تربیتی را به دستگاه تولید مثل بدل خواهد کرد. برخلاف عالم زیستی که در آن، تولید مثل، مایه بقاست، در عالم تربیت، تولید مثل، مایه فناست. باور به عاملیت انسان، نظام تربیتی را از ملال تکرار می رهاند و امکان حرکت به فرادست و گشایش افق های تازه را فراهم می آورد.

 

دکتر خسرو باقری

این ها در تربیت ناموفق اند...

آدم‌های صریح و رُک، در تربیت ناموفقند

بعضی عادت دارند و می‌گویند «من صریحم؛ من حرفم را رُک می‌زنم». اینها آدم‌های بی‌غرضی هم هستند؛ اما آدم‌های ناموفقی‌اند! چون همین صراحت لهجه، رنجش ایجاد می‌کند. قرص‌هایی که به بچه‌ها می‌دهند، لعابی از شیرینی رویش هست که بچه تا بخواهد برسد به تلخی قرص، قورتش داده. در معده که رفت، کار خودش را می‌کند. اگر انسان بخواهد کسی را نصیحت کند باید به گونه‌ای بگوید که بعد از اینکه رفت، او تازه بفهمد که چه گفت، نه اینکه جلوی مردم او را شرمنده کند. وقتی می‌خواهید به کسی تذکر بدهید صریح نگویید. ِ

آیت الله حائری شیرازی

برنامه ی نسل قاسم

«نسل قاسم» این بار با ایده پردازان فرهنگی و تربیتی

در این برنامه که هر روز یک ساعت و نیم مانده به افطار از شبکه امید برای علاقمندان و مخاطبان این شبکه پخش می شود؛ ۵۰ مجموعه برای ارائه ایده هایشان دعوت شده اند.

به گزارش مشرق، برنامه نسل قاسمِ شبکه امید در سری سوم خود به سراغ مجموعه های خودجوش مردمی رفته است که با ایده های نو و مبتکرانه ی خود برای حل مسائل نوجوانان همت گماشته اند.

مجموعه های غیرحاکمیتی با رویکرد فرهنگی ، تربیتی ، آموزشی و....از جای جای کشور که با ایده های خود در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، علمی، ورزشی، تربیتی و....حل و فصل مسائل و معضلات اصلی مناطق خود بویژه آن دسته از مسائلی که مرتبط با فضای فرهنگی و تربیتی پسران و دختران نوجوان است را در اولویت فعالیت های خود قرار داده اند، میهمان سری سوم برنامه ی نسل قاسم در شبکه ی امید صدا و سیما هستند.

در این برنامه که هر روز یک ساعت و نیم مانده به افطار از شبکه امید برای علاقمندان و مخاطبان این شبکه پخش می شود؛ ۵۰ مجموعه برای ارائه ایده هایشان دعوت شده اند. هر کدام از گروه ها به مدت ۱۰ دقیقه فرصت دارند که با هنر، خلاقیت، ابتکار و سلیقه ی خودشان، در حضور داوران و تماشاچیان، ایده ی خود را مطرح و به نمایش بگذارند.

در این برنامه که ناظر به ایده های مجموعه هاست، ۴ داور متخصص حضور دارند. هر داور ۱۰۰۰ امتیاز در اختیار دارد که پس از ارائه مجموعه ها و با صلاحدید خود و پس از نقد و بررسی ایده ی مجموعه ها، امتیازها را بین گروه ها تقسیم می‌کند. پس از رای داوران، ۴۸ ساعت برای آراء مردمی فرصت هست تا جمع امتیاز داوران و مردم، امتیاز نهایی هر گروه را مشخص کند.

گفتنی است ۵ مجموعه ی برتر این برنامه از سوی سازمان هیئت و تشکل‌های دینی سازمان تبلیغات اسلامی کشور مورد حمایت قرار خواهند گرفت. همچنین داوران و کارشناسان برنامه عبارتند از آقایان دکتر رحمانی، دکتر محمد آزین، رضا فرضی، سید حسام نوربخش و خانم ها نجمه قنبری و ماجده محمدی. این برنامه دیدنی هر روز یک ساعت و نیم مانده به افطار از آنتن شبکه امید پخش و روز بعد در ساعت ۱۲:۴۵ بازپخش می شود.

​​​​​​​

کوتاه نوشته های تربیتی 5

 

دورادور نمیشود روی کسی کار کرد. ارتباط باید دائم باشد. متصل باشد. اگر میخواهیم اثری از دیانت و اخلاق و مسلمانی در بچه ها ببینیم، باید آن ها را در جریان جاری و جوشنده ه ی تربیت قرار دهیم. طهارت دائمی منوط به اتصال دائمی است. اینکه گاهی از بچه ها سراغ بگیریم و گاهی به آنها بهره برسانیم و گاهی از آنها استقبال و دعوتی داشته باشیم خیلی راه به جایی نمی برد. ارتباط دائم لازم است. اتصال مداوم مهم است تا خوبی و طهارت و رشد و حرکت بچه ها تثبیت شود و تداوم یابد.

کوتاه نوشته های تربیتی 1

سلام و ارادت. مدت هاست که تو مدرسه و مسجد و هیات با بچه های نوجوان و جوان ارتباط دارم. بخشی از تجربیاتم رو در کانال تلگرامی @ha_mim1377می نوشتم.به پیشنهاد دوست عزیزی تصمیم گرفتم اون کوتاه نوشته ها رو اینجا به اشتراک بذارم.امیدوارم به کار معلم هل و مربیان عزیز بیاد.

🔸نکته اول:
آن کس که خودش تهی است چگونه دیگران را سرشار و سیراب نماید؟  کسی که متاعی ندارد، کجا خریداری پی او می آید؟  نه انس و خلوتی،  نه طهارت و معنویتی،  نه دانش و مهارت ی و... چگونه این آدم به درد بچه‌های مردم بخورد؟  کجا بیدار سازد غافلی را غافل دیگر؟  نه جانم!  با این حال و اوضاعی که من و تو داریم،  نه تنها در کنارمان کسی تربیت نخواهد شد، بلکه بی عملی و بیحاصلی مان، دانش آموز را هم به رکود و درجازدگی خواهد کشاند. 
باید خودت را بسازی. مجهز شوی. پر شوی. بالا بیایی. مهارت پیدا کنی... راه  دیگری ندارد.