درباره ی مستند "سایه نابودی"
جنگ سوریه که آرام آرام شعله ور شد و نمایه‌ها و نشانه‌هایی از ویرانگری و یاغی گری گروه‌های مسلح تکفیری، علنی و پدیدار شد، ذهن‌های کنجکاو بسیاری به این سمت رفت که حقیقت این جنگ چیست؟ مسلحین و تکفیری‌ها چه کسانی هستند؛ داعش و النصره چیستند و ماهیت و انگیزه‌شان چیست؟
آن اوایل دسترسی پاسخ به این سوالات خیلی راحت نبود. با وجود حضور مستشاری رزمندگان ایرانی و حتی شهادت این عزیزان، هنوز آن چنان که باید اخبار دقیق و مستند از تحولات این جنگ تمام عیار، در دسترس نبود. شهادت هادی باغبانی مستند ساز جوان ایرانی اولین بهانه برای حضور رسانه‌ای هنرمندان متعهد جبهه انقلاب در پهنه نبرد سوریه شد. بعد از این بود که آرام آرام و با احتیاط بسیار، سروکله مستندسازان با انگیزه ما در سوریه پیدا شد.
در طول سال‌های گذشته مستندهای جذاب و دیدنی بسیاری ساخته و به نمایش درآمده است. مستندهایی همچون «کویرس وطن کوچک من»، «گیسوان حلب»، «ملاقات با داعش»، «جنگ دوربین من»، «روی خط آتش»، «ایرانی‌های مرتد»، «قلب ادلب»، «نبرد پالمیرا»، «آنسوی دیوار»، «دوما دور اما نزدیک»، «با صبر زندگی»، «فتنه در شام» و... فقط بخشی از هنرمندی‌ها و زحمات بچه‌های مستندساز انقلاب است. البته علاوه بر این‌ها در مورد شهدای گرانقدر مدافع حرم نیز مستندهای بسیاری ساخته شده است.
نبرد سوریه وجوه مختلفی دارد که در هر کدام از این مستندها، با توجه به دغدغه و سلیقه کارگردان، از زاویه‌ای خاص به این حوادث و تحولات نگریسته شده و البته پرداختن به هر کدام نیز لازم و ضروری بوده است.
یکی از پرده‌های دل نشین و جذاب این روایت‌ها، آن بخش از مستندهایی است که به حضور بروبچه‌های باصفا و غیور افغانستانی در نبرد سوریه می‌پردازد. لشکر همیشه پیروز فاطمیون سهم عمده و بی بدیلی در پیروزی‌های جبهه مقاومت در منطقه ایفا کرده است. اگر روزی افغانستان را به خاطر جاده ابریشم یا تاریخ کهن، جاذبه های طبیعی و زیست بوم شگفت انگیز، فرهنگ و ادب غنی و پربار، نبرد با شوروی و جنگ‌های داخلی و یا ظهور طالبان و یا حتی سخت‌کوشی کارگران افغان می‌شناختیم، امروز این کشور پهناور را باید با لشکر مقدس و پیروز و دلاور فاطمیون بشناسیم.
مستند «سایه نابودی» که به تهیه کنندگی و کارگردانی «ساسان فلاح فر» ساخته شده از جمله بهترین آثار مستندی است که به معرفی این لشکر و نقش اساسی آن در آزادسازی «دیرالزور» می‌پردازد. از فلاح فر که طلبه‌ای هنرمند و باانگیزه است، پیش از این مستندهایی مثل «نبرد پالمیرا»، «شیخ شهید»، «جنگ دوربین من»، «نقاشی یک رویا» و...را دیده بودیم که نشان از علاقه، استعداد و تعهد این هنرمند به مسئله مقاومت و جنگ سوریه و معرفی رزمندگان فاطمیون دارد. این مستند ۳۰ دقیقه‌ای که در مرکز رسانه‌ای فاطمیون و مرکز مستند حقیقت تهیه شده، نقش راهبردی لشکر فاطمیون در آزادسازی و پاکسازی «دیرالزور»، یکی از شهرهای مرزی و راهبردی سوریه را به تصویر کشیده است.
این مستند اطلاعات جامعی دارد. داده‌ها متکی بر منابع مستند است. روی متن گفتار، کار خوبی صورت گرفته است. صدای گرم راوی متن، از امتیازات این کار است. موشن گرافیک حرفه‌ای و چشم نواز، به فهم مطالب و ترسیم ذهنی مختصات میدان نبرد کمک شایانی کرده است. مستند تلاش کرده که توانمندی‌های نظامی و میدانی این لشکر را به تصویر بکشد و در این راه البته موفق بوده است. سختی نبرد و دشواری پاکسازی شهر و خطر و هیجان فوق العاده جنگ را در پلان‌های مختلف مستند به راحتی می‌توان احساس کرد. نقطه اوج این تصاویر، برخورد انسانی و شرافتمندانه بچه‌های فاطمیون با خانواده‌ای است که در شهر جامانده‌اند و با هدایت و حمایت رزمندگان اسلام به محل امنی هدایت می‌شوند. حال اینکه بنا بر قواعد پذیرفته شده نظامی، در مرحله پرخطر و حساس پاکسازی یک شهر جنگ زده و استراتژیک، هر فردی که در داخل شهر باشد در حکم دشمن و یک خطر قابل توجه است. اما این بچه‌ها، سربازان مکتب اهل بیت و آیین انسان ساز اسلام هستند و مواجهه با مردم و حتی دشمن را از پیشوایان معصوم و رهبران الهی خویش فرا گرفته‌اند.
در بخشی از فیلم، تصاویر پخش نشده و جدیدی از تروریست‌های داعشی که خود را تسلیم کرده اند مشاهده می‌کنیم. آنها در پناه سایه اتوبوس‌ها آرمیده‌اند و خانواده‌هایشان هم در کنارشان هستند. دلاوران فاطمیون اندک غذای خود را هم به بچه‌ها و خانواده‌های داعشی می‌دهند و کرامت انسانی خود را بیشتر نمایان می‌سازند. فاطمیون، یک لشکر توانمند و تمام عیار عملیاتی است و بازوی پرتوان جبهه مقاومت اسلامی.
تیتراژ پایانی فیلم به لهجه شیرین افغانستانی هم بر لطف کار افزوده است. تماشای این مستند را به همه دوستان و علاقمندان توصیه می‌کنم.
