آن خوب ها و آن نیک سیرت ها و آن جوان های فهیمِ مربی در دهه ی ۷۰ با عشق و اخلاص و فهمِ عالی، در ابتدای بلوغ و نوجوانی ما، در اولِ ورود ما به فضای فرهنگی و انقلابی، همان اول ما را بردند اردوی مشهد و بذرِ محبتِ امام رضای مهربان را دلمان کاشتند. امام رضا داشتن ما به نوعی مدیون آنها هستم! میخواستم برای امام چیزی بنویسم اما دستم به مقام عالی چشمانش نمی‌رسد.
امام رضا من یکی از دوستداران تو هستم. به خدا.
دیوانه و دلبسته‌ی
اقبال خودت باش
سرگرم خودت
عاشق احوال خودت باش
دنبال کسی باش
که دنبال تو باشد
اینگونه اگر نیست
به دنبال خودت باش
پرواز قشنگ است
ولی بی غم و منت
منت نکش از غیر
پر بال خودت باش
اقبال لاهوری
پر گشودیم و به دیوار قفس‌ها خوردیم
وه که در حسرت یک بال پریدن مُردیم
فدیه‌واری است به زیر قدم گل، باری
نیمه‌جانی که ز چنگال خزان در بردیم
مشت حسرت به نوازش نرسیده خشکید
ناتمامیم که در غنچه‌ی خود پژمردیم
سهم خاکیم لبی از نم‌مان تر نشده
خود گرفتم می صافیم و گرفتم دُردیم
تا چه آریم به کف وقت درو؟ ما که به خاک
جز تنی خسته و قلبی نگران نسپردیم
خم نکردیم سر سرو به فرمان ستم
گرچه با تیشه‌ی توفان ز کمر تا خوردیم
زهرخندی که نچید از لب‌مان دوزخ نیز
آه از این میوه‌ی تلخی که به بار آوردیم
حسین منزوی
میرزا ابوالحسن جلوه همیشه مراتب فلسفی و حکمتی را به زبان شوخی و فکاهی ادا می‌کرد. می‌گویند وقتی سر به جیب تفکر فروبرده بود و با کسی تکلم نمی‌کرد و مثل این بود که مشغولیات ذهنی مهمی دارد. روز سوم با چهره گشاده و خندان گفت: «بالاخره قضیه حل شد!». یکی از او پرسید: «این مسئله غامض چه بود که ما را چند روز از محضر استاد محروم کرد؟». جلوه گفت: در تمام این مدت فکر می‌کردم که آیا مرید خرتر است یا مراد، بالاخره دانستم که مراد گوی سبقت را از میدان خریت برده است؛ زیرا مرید به تصور اینکه در پیش مراد خبری هست، سر تسلیم فرود آورده، ولی مراد که خود می‌داند درون خرقه چیزی و داخل صندوقش پشیزی نیست باز هم دست از لاف‌وگزاف برنمی‌دارد و خودش را رجل می‌پندارد!
هرگز شبها از روی پل نمی گذرم. این نتیجه ی عهدی ست که با خودم بسته ام. فکرش را بکنید وقتی دارید از روی پل رد می شوید، یک نفر خودش را در آب بیندازد. آن وقت از دو حال خارج نیست. یا شما برای نجاتش خود را در آب می اندازید و در فصل سرما به عواقب بسیار سختی دچار می شوید. یا او را به حال خودش می گذارید و می روید. ولی شیرجه های نرفته گاهی کوفتگی های عجیبی به جا می گذارد.
از کتاب سقوط/آلبر کامو
این یکی از بهترین و شیرین ترین کتاب هاست راجع به زندگی و زمانه ی مولا علی امیرالمومنین علیه السلام و روحی فداه. کتاب دو بخش دارد. بخش اول زندگی نامه ی مولاست از تولد تا شهادت. بخش دوم، سیری در سیره و سخنان امام است که بسیار خواندنی و شیرین و قابل استفاده است. عنوان کتاب برگرفته از بیت مولوی است که:
تو ترازوی اَحَدخو بوده ای
بل زبانه هر ترازو بوده ای
در نهایت حیف است این کتاب ها را نخوانیم. این هم معرفی یک کتاب بغیر از رمان و ادبیات!
خوب یا بد، آدمی هستم که در گذشته ها و خاطرات گیر افتاده ام. یاد آن ها که رفتند را غالبا حفظ کرده ام. نمی توانم سال و روزِ رفتن شان بیاید و یادشان نیفتم. در بهشت زهرا سلام‌الله‌علیها، رفقای زیر خاکی کم ندارم! اما حسن کرمانی را بیشتر در ذهن دارم. امروز سالگرد وفاتش هست و یادش میکنم و از شما خوبان هم برای طلب حمد و صلوات دارم. کرمانی سنی نداشت. وقتی رفت ۲۶ سال داشت به نظرم. اما به قاعده ی یک کامل مرد، دستگیر و عهده دارِ این و آن بود. او آن همه خوب بود که هنوز هم، خیلی ها با حسرت از او یاد می‌کنند. جوانی که در تشییع اش معلوم شد، چه دایره ی وسیعی از آدم ها دور او جمع شده بودند. آن تشییع آن جمعیت آن قیافه ها آن گریه ها و آن بی برادرشده ها را هنوز جلوی چشمم دارم. یادش بخیر. رحمت خدا بر او.
دوستانم همه از دستم رفت
دل به هر پاکدلی بستم رفت!
از زبانِ نویسندگانِ خوب کشور، از دو سه تایشان شنیده ام که بایرامی نویسنده ترینِ نویسنده های ماست. حتی یکی شان میگفت: از خدا گله دارم که چرا بایرامی را در این زمان آفرید که قدرش را نمی‌دانیم! باید در اتمسفر کارهای او- که کم هم نیستند- قرار بگیرید تا شاید شما هم با دریافتی از جهانِ ذهنی و ادبی این نویسنده ی اردبیلی؛ به هنرِ قلم او پی ببرید. در پل معلق که خودش داستانِ معلقِ سخت خوانی است؛ داستان جوانِ سربازی روایت می‌شود که در دورافتاده ترین نقطه ی کشور و نزدیک خطِ جنگ؛ برایش مسائلی حادث می‌شود که در امتداد دردها و دغدغه‌های او در شهر و دیارش است. آدم های این داستان همه در عین سادگی، پیچیدگی هایی دارند که آینه و تفسیر و نمودی از حیاتِ ماهاست که درش درد و دغدغه و مسأله و مشکل، کم نیست! من خودم را لابلای چنین داستان هایی گم و پیدا میکنم! پل معلقِ میتواند داستانِ عشق و درد و سرگشتگی های ما باشد. البته به همه توصیه اش نمیکنم. اما " کوه مرا صدا زد"، " لم یزرع"، " مردگان باغ سبز"، " آتش به اختیار" و...کلی کتاب دیگر بایرامی دارد که می‌توانید از آن ها شروع کنید.
مدام، دغدغه اش ادبیات داستانی است. خوب هم کار می‌کنند انصافا. هر شماره به سوژه ای می‌پردازد. سوژه را در سه قسمتِ واقعیت، خیال و روبرو پیگیری و عرضه می‌کنند. قلم ها و آثار، پخته و در نوعِ خودش یک کارگاهِ درست و درمانِ نویسندگی است. این شماره به موضوع خواب و عالمِ شگفت و پُر رمز و رازِ آن پرداخته است. جالب است. پیشنهاد میکنم لااقل آن دسته از رفقایی که دغدغه ی نوشتن دارند؛ چنین مجله ای را دنبال کنند. ضرر نمی‌کنند. نمونه ای از تیترها را ببینید:
عصیانِ خواب های خفته
سرکشی خواب ها
انقلابی پشت پلکهایم هنر خواب گمشده
مواجهه مستقیم با حرکت جوهری در خواب اجباری و...
کتاب «دوره‌ات نگذشته مربی» اثر حسن مجیدیان یک اثر تربیتی و فرهنگی است که در آن، نویسنده تجربیات، نگرش‌ها و آموزش‌های خود را در زمینه‌ی مربی‌گری و تربیت نوجوانان به رشته‌ی تحریر درآورده است. این اثر به‌ویژه برای مربیان و کسانی که در حوزه‌ی تربیت نوجوانان فعالیت می‌کنند، نوشته شده است. در ادامه، تحلیل این اثر از جنبه‌های مختلف ارائه خواهد شد.
### 1. جنبه‌ی محتوایی: این کتاب از نظر محتوایی به تحلیل و تبیین اصول تربیت و نقش مربی در شکل‌دهی به شخصیت نوجوانان می‌پردازد. نویسنده به‌ویژه بر اهمیت «تزکیه» (پالایش روحی) پیش از «تعلیم» تأکید دارد و معتقد است که اگر مربی از خودسازی برخوردار نباشد، نمی‌تواند به تربیت صحیح و مؤثر نوجوانان بپردازد. این نکته در جامعه‌ی ایران، که معمولاً موضوع تربیت دینی و اخلاقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، بسیار قابل‌توجه است. همچنین، مجیدیان تأکید زیادی بر مفهوم «مربی بودن» به‌عنوان یک مسئولیت عظیم اخلاقی و تربیتی دارد و از مربیان می‌خواهد که خود را به‌طور مستمر تقویت کرده و برای رشد و تکامل متربیان گام بردارند.
### 2. جنبه‌ی مخاطب‌شناسی: کتاب، به‌طور عمده به مخاطبین ایرانی، به‌ویژه کسانی که در محیط‌های آموزشی و تربیتی فعالیت دارند، اشاره دارد. نویسنده با در نظر گرفتن فرهنگ ایرانی و آموزه‌های دینی اسلام، سعی دارد مفاهیم تربیتی را به شکلی ملموس و کاربردی برای مخاطبان خود توضیح دهد. به‌عنوان‌مثال، مفاهیم «تزکیه» و «تربیت الهی» در این کتاب با ارجاع به آیات قرآن و سیره‌ی معصومین به‌ویژه امام حسین (ع) تشریح شده است. مجیدیان مخاطب خود را نه تنها یک معلم یا مربی، بلکه به‌عنوان یک فرد مسئول در قبال نوجوانان و جامعه می‌شناسد. بنابراین، این اثر بیشتر به افراد علاقه‌مند به تربیت دینی و فرهنگی نوجوانان اختصاص دارد که بتوانند درک صحیح و عمیقی از نقش خود در این فرآیند داشته باشند.
### 3. سبک و نگارش: سبک نگارش کتاب ساده و قابل‌فهم است و از زبان محاوره‌ای استفاده می‌کند که برای مخاطب ایرانی جذابیت دارد. مجیدیان از اصطلاحات دینی و فرهنگی به‌طور مؤثر استفاده کرده و با ترکیب داستان‌ها، خاطرات و مثال‌های عینی، مطالب خود را ملموس و قابل‌درک می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که مخاطب به‌راحتی با محتوا ارتباط برقرار کند. از سوی دیگر، نویسنده به‌طور پیوسته تلاش دارد که مخاطب را به تفکر و تأمل درونی دعوت کند و نه تنها به او آموزش دهد، بلکه او را در مسیر خودسازی و مسئولیت‌پذیری قرار دهد.
### 4. نقاط قوت:
* تأکید بر خودسازی مربی: یکی از نقاط قوت این کتاب این است که نویسنده به مربیان توصیه می‌کند که پیش از هر چیز باید خودشان را ساخته و تقویت کنند تا بتوانند به‌درستی نقش مربی را ایفا کنند.
* استفاده از آموزه‌های دینی: کتاب به‌خوبی از آموزه‌های اسلامی و دینی بهره برده است و مفاهیم تربیتی را با قرآن و سیره معصومین پیوند زده است.
* نگاه کاربردی و عملی: نویسنده در کتاب خود، از تجربیات واقعی و مشاهدات خود در دنیای تربیت نوجوانان استفاده کرده است که به این اثر جنبه‌ی عملی و کاربردی می‌دهد.
* انعطاف‌پذیری مفاهیم تربیتی: مفاهیم و اصول مطرح‌شده در این کتاب قابلیت استفاده در شرایط مختلف تربیتی و فرهنگی را دارند و می‌توانند برای طیف وسیعی از مربیان مفید واقع شوند.
### 5. نقاط ضعف: * عدم تنوع در قالب مطالب: در برخی بخش‌های کتاب، تکرار برخی مفاهیم و مطالب ممکن است موجب خستگی مخاطب شود. بیشتر قسمت‌های کتاب بر اهمیت تزکیه و خودسازی مربی تمرکز دارند و ممکن است این تاکید زیاد، برخی از خوانندگان را از تکرار موضوعات خسته کند.
* محدودیت در ارائه مدل‌های تجربی: در کتاب بیشتر به تئوری‌ها و اصول کلی پرداخته شده است و ممکن است برای کسانی که به دنبال مدل‌های تجربی و راهکارهای عملی‌تری هستند، کمی کمبود احساس شود.
### 6. جمع‌بندی: کتاب «دوره‌ات نگذشته مربی» اثری است که در زمینه‌ی تربیت و مربی‌گری بسیار مفید و کاربردی است. با توجه به ساختار ساده، محتوا و اصول اخلاقی، این کتاب میتواند برای مربیان و افراد علاقمند به تربیت نوجوانان بسیار مفید واقع شود. نویسنده توانسته است با استفاده از آموزه‌های دینی و تجربیات شخصی، ابعاد مختلف مربی‌گری را به‌طور کامل و دقیق بررسی کند. اگرچه ممکن است در برخی بخش‌ها تکرارهایی دیده شود، اما در کل این اثر به‌عنوان یک راهنمای تربیتی به مربیان ایرانی در راه آموزش و پرورش نوجوانان کمک شایانی می‌کند.
